AmiVita

Het jojo-effect na een dieet.

Waarop letten?


Els Leroux
Diëtiste

Overgewicht?

Het is opvallend dat in welvarende landen steeds meer mensen met overgewicht kampen. Steeds meer mensen willen dan ook afvallen en volgen een dieet. 98 % van deze mensen zijn echter na een jaar weer terug op hun oude gewicht of zelfs zwaarder.

In contrast hiermee is de dieetindustrie erg succesvol in het creëren van mythes waarbij andere mensen wel succes hebben om blijvend af te vallen met hun dieet. Hoe frustrerend is dat, als het net jou niet lukt?

jojo-effect - evolutie van de mens

Wat gebeurt er als je op dieet gaat?

Diëten komt uiteindelijk neer op anders en/of minder gaan eten. Je gaat calorieën tellen, schrapt of vermindert bepaalde voedingsmiddelen of vervangt een deel van je voeding door poeders, pillen of shakes. Maar wat gebeurt er dan in je lichaam?

jojo-effect - leeg bord

Een te streng dieet, een zogenaamd ‘crashdieet’, kan ervoor zorgen dat je lichaam in een spaarstand gaat werken. Dit betekent dat je stofwisseling, dit is je metabolisme, langzamer gaat werken.

Bij een crash dieet verlies je vooral vocht i.p.v. vet. En dergelijke diëten resulteren vaak in een tekort aan belangrijke voedingsstoffen.

Het jojo-effect van het crash dieet

Als je plots veel minder eet, past je lichaam je stofwisseling aan. Je lichaam ‘voelt’ dat het in een soort van hongertoestand terecht is gekomen. Het schakelt over naar ‘spaarstand’ zeg maar.

Als je veel minder gaat eten, vertraagt je stofwisseling, je verbrandt minder vet en je verliest spiermassa. Vandaar het gewichtsverlies.

Essentiële lichaamsfuncties zoals je hart laten slaan, je bloeddruk op peil houden, je bloed door je aderen laten stromen en je lever al haar 400 functies laten uitvoeren vraagt energie! Op het moment dat je lichaam minder voeding krijgt zal het daarom elders haar energie vandaan moeten halen.

Glycogeen

Als je lichaam deze energie niet kan halen uit je voeding, is de eerstvolgende bron van energie je voorraad glycogeen. Glycogeen is reservesuiker die je lichaam heeft opgeslagen in de cellen van je lever en spieren om snel over extra energie te kunnen beschikken.

Jojo-effect - Glycogeen

Voor iedere gram glycogeen heeft je lichaam echter ook 4 gram vocht opgeslagen. Als je dus je voorraad glycogeen gaat aanspreken, verdwijnt zo ook een deel van je lichaamsvocht. De eerste paar kilo’s die je bent kwijtgeraakt bevatten dus alleen maar je kostbare voorraad glycogeen en vocht en jammer genoeg geen vet.

Spiermassa

De volgende bron van energie die je lichaam zal aanspreken, als het nog steeds onvoldoende voeding krijgt, zijn de eiwitten in je spieren. Deze eiwitten kunnen namelijk ook worden omgezet in energie. Voor je lichaam zijn spieren van secundair belang om te overleven. Dus “eet” je lichaam eerst wat van je spieren op. Dit is ook de reden dat je lichaam steeds vormelozer lijkt te worden, aangezien spieren die vorm geven aan je lichaam verdwijnen!

Zwaarder dan ervóór

Met te weinig voeding functioneert niemand heel lang. Het is niet vol te houden en na een tijdje ga je vanzelf weer meer eten. En weet je wat je lichaam dan denkt? Vetreserves opbouwen! Vetreserves opbouwen, want wie weet komt er binnenkort wéér hongersnood.

Bovendien is je stofwisseling niet meer gewend aan grotere hoeveelheden voedsel. Met als resultaat dat je minder calorieën verbrandt en minder kan eten en dat je lichaam – terwijl je nog steeds minder eet dan vóór je dieet – toch groeit. Resultaat: jij komt bij in gewicht…

Je lichaam heeft een geldige reden om dit te doen: een reservevoorraad is nodig om je lichaam te kunnen onderhouden in tijden van nood. Eet je een keer iets meer dan je lichaam gewend is, dan wordt dit vrijwel volledig opgeslagen als vet omdat je lichaam zichzelf indekt voor een nieuwe periode van een tekort aan voedsel.

jojo lintmeter

Jojo

Bij meerdere pogingen om op deze manier gewicht te veriezen, hoe trager je stofwisseling zal draaien en hoe moeilijker je gewicht, lees vetweefsel, zal verliezen. Je moet je bij een dieet dus altijd afvragen: kan ik dit de rest van mijn leven volhouden? Is het antwoord nee, dan is het geen goed dieet.

Een goed dieet is eigenlijk geen dieet, maar wel een gezonde eet- en levensstijl. AmiVita kan jou hierbij begeleiden!

Zin om je gewicht onder controle te hebben

Niet iedereen is even assertief om eraan te beginnen. Sommigen lopen jaren met het verlangen om opnieuw te starten, maar ondergaan reeds het jojo-effect. Belangrijk is dat jij de beslissing neemt en ook daarom is feedback op het goede moment belangrijk. Zo kunnen veel misverstanden en onzekerheden uit de weg geruimd worden.

Ben ik goed bezig, ook al duurt het wat langer? Waar en hoe stuur ik het best bij? AmiVita leert jou positief naar jezelf te kijken, jou vol zelfvertrouwen te laten groeien om zo jouw gezond doel te bereiken, en dit voor lange tijd.

Over AmiVita

AmiVita levert advies over voeding en gezondheid, is je coach bij gewichtsbeheersing en richt zich op begeleidingstrajecten voor zowel kinderen (en hun ouders), als volwassenen.